İnovatif ve Üretken Çocuk Yetiştirmek

Kendisini, yaptıklarını, yazdıklarını uzun süre uzaktan takip eden biriydim. Farklı geliyordu bana diğer influencerlardan, o da benim gibi görsel koymuyordu, düşündükleri ve ürettikleriyle mevcuttu sanal alemde. Ben de İnovasyon ve Teknoloji kurucu müdürü olunca çevremde bu alanda kimler çalışıyor, çocuklarla, gençlerle nasıl daha farklı atölyeler etkinlikler yapabiliriz diye düşününce, davet ettim kendisini ve görüştük. Neler yapabiliriz daha fazla diye. Ve ürettik 2 yıl boyunca, seminerler, atölyeler, bilgilendirmeler, etkinlikler düzenledik. Buradan kendisine ve kocaman yüreğine canı gönülden teşekkür ediyorum.

Sosyal medyada bileniniz vardır belki Mühendis-anne den bahsediyorum yani eğitimci/yazar Çiğdem Sezer ‘den. Yeni kitabı çıktı. Sipariş verdim aldım, hatta yeni görev yerime ziyarete gelmişti, o arada kitabı imzalattım bile. Havamı da atayım. Öyle ya bir yazarla buluşmanın, sohbet etmenin, kitapla ilgili konuşmanın keyfini, çok okuyanlar bilir.

Ben kendisi izin verirse, ne “mühendis anne” diyorum ne de “Çiğdem hocam”, o benim “mentörüm”. Evet, herkesin bir koçu bir mentörü olsun diyoruz ya biz koçlar, Çiğdem sezer’de zamanla, ışığıyla beni aydınlattığı için mentörüm ünvanını aldı benden.

Kendisini tanıdığım fikirlerini beğendiğim, keyifle sohbet ettiğim, yaratıcı, yenilikçi toplumsal gelişime önem veren biri olunca kitabını da altını çizerek büyük bir dikkatle okudum. Öncelikle söylemeliyim bu kitabı herkes önce kendisi için sonra çocuğu için okumalı. Çünkü benim kitapta en çok hoşuma giden cümlelerden biri “İnovatif çocuklar yetiştirmek için İnovatif yetişkinler olmak gerekiyor.” Cümlesi oldu. Ve devam ediyor “sadece kurumlar değil, bugünün değişim dünyasında, birey olarak inovatif olmak, özgün olmayı, yaratıcılığı, üretkenliği, problem çözme becerisini, takımdaşlığı, sürekli öğrenme ve gelişmeyi içerir. Hem kişisel hayatınızda hem de profesyonel iş hayatınızda inovatif olmak inovasyon yapmak büyük avantajlar sağlar.” Geçtiğimiz günlerde “21. Yy yetkinlikleri” başlıklı bir yazı kaleme almıştım. Çiğdem Hocanın bahsettiği özellikler tam da 21. yy yetkinliklerini içeriyor. Kişinin kendisinin gelişen, değişen dünyaya adapte olmak istemesi çok değerli. Koçluk yaptığım bir danışanım neden benimle çalışmak istediğini belirtirken “çocuklarım için kendimi geliştirmek istiyorum” demişti. İşte bu kitap kendisi ve çevresindekileri geliştirmek isteyenlere yazılmış.

Bu konuda bende gelişime ve değişime uyum sağlamaya çalışan biri olarak, Seytim’de yöneticilik yaparken, tekrara fazla düşmeden, sürekli farklı, İnovatif etkinlikler, atölyeler araştırırdım çocukların gençlerin ufuklarını açacak. Rutini sevmez bir bünyem var. İcat çıkarmayı ben de seviyorum Çiğdem hoca bilir beni. Çünkü gerçekten şuna inanan biriyim, çocuk ne kadar fazla farklı kelime ile karşılaşırsa büyürken, beyninde o kadar fazla nöron birbiriyle iletişime geçer ve gelişir, mesela en çok rağbet gören etkinliklerden biri “Stem ve mühendislik atölyeleri”, “uzay ve astronomi atölyeleri” olurdu Seytim’de. Düşünsenize mühendislik ve uzay konularıyla ilgili bir dolu kelime ekleniyor çocuğun bilgi dağarcığına. Belki merak ediyor araştırıyor, mühendislik ne demek? Tasarım ne demek? Kodlama ne demek? Nasıl yapılır? Veya nasıl astronot olunur? Galaksi nedir? Yıldızlar nasıl oluşur? İnovatif ve yaratıcı çocuk yetiştirirken de en çok istediğimiz şeylerinde başında gelmiyor mu ne de olsa “merak”.

Kitabı okurken en çok hoşlandığım şeylerden biri de Çiğdem hocanın beslendiği TedX konuşmaları ve okuduğu kitapları satır aralarında keşfetmek oldu. Ben de hem kitap okumayı hem de TedX konuşmalarını fazlaca dinleyen biri olunca hepsinin altını çizdim.

Kitaplar örnek verecek olursam;

Çocuk Zihnini Anlamak- Susan Engel.
Yaratıcılık – John Hegarty.
Mükemmel Olmamanın Hediyeleri – Brene Brown.
Otuz Milyon Kelime – Dana Suskind. Bu arada bu benimde en sevdiğim ve her doğum yapan annenin okuması gerektiğine inandığım bir kitaptır.
Potansiyeli çoğaltan Liderlik – Lise Wiseman

TedX

Jamie Oliver- Her Çocuğa Yemeği Öğretin
Prof. Dr. Randy Pausch – Son Konuşma
Etkili dinlemenin 5 yolu- Julian Tressure
Bu bilim adamı elmalardan kulak yapıyor – Andrew Pelling

Daha fazlası için yine kitaba yönlendireceğim sizi.

Kitabın sayfalarında ilerledikçe filozof, bilim insanı ve düşünürlerin özlü sözlerinin her bir konuya özel seçilerek eklendiğini görüyorsunuz. Bilimsel araştırma sonuçları ve rakamsal verilerle kanıtlanmış çalışmalar her bir konu başlığında yazarımızı destekliyor.

Öncelikle İnovatif ve yaratıcı olmayı kelime anlamlarıyla detaylı bir şekilde açıklanmış kitapta. Sonrasında ise bireylerin İnovatif ve yaratıcılık özelliklerini geliştirebilecek konu başlıklarına ayrılarak her başlık oldukça detaylı bir şekilde ele alınmış. Yazar okullarda, fabrika ve kurumsal firmalarda İnovatif ve yaratıcılık konularında eğitmenlik de yaptığından orada yaşadığı tecrübelere de yer vermiş. Bunların da konuları somutlaştırmak adına oldukça verimli olduğunu düşünüyorum.

Eğitimde inovasyon, teknoloji ve inovasyon, kelimelerin yaratıcı ve yenilikçi düşünmeye katkısı, Sınırlar ve zorluklar, boş zamanların kıymeti, sporun inovatif düşüncedeki büyük gücü, psikolojik güven ortamında yaratıcı çocuklar, tasarımın gücü, yazarak yaratıcılık, mizahın gücü gibi daha birçok konuyu başlık başlık ele almış yazar. İlgili başlıktaki konularda detaylı açıklamalar, kısa ama etkili hikayeler ve çocuklarla yapabileceğimiz etkinlik örnekleriyle zenginleştirmiş içeriğini. Her bir örneği “ne kadar kolay uygulayabileceğim bir şey”, “bunu neden düşünemedim”, “bunu mutlaka uygulamalıyım” ya da “bunu ben de yapıyorum” diye düşünebilirsiniz.

Son olarak da yetişkinler için İnovatif düşünmenin 100 yolu diye bir başlık var mesela sizin için birkaç tane seçtim.

Tasarım dergileri okumak
Minik öyküler yazmak
Teknolojiden uzak zamanlar yaratmak
Bir hobi edinmek
Pozitif insanlarla birlikte konuş ve öğren
Mizah dergileri oku, felsefe oku,
Müze ve sergileri gez

bunlardan bir kaçı.

İnovatif çocuklar yetiştirmek için çocuklarla birlikte yapabileceğimiz 75 şey başlığında ise:

Atık malzemelerden çeşitli tasarımlar yapın diyor karton kutular, plastik şişeler, kapaklar vb.

Beyin fırtınası yapın, bir probleme inovatif çözümler üretin, örneğin okulda sıkça kaybolan kalemleri bulmak ya da kaybolmasını önlemek için nasıl bir ürün tasarlardın?

Birlikte belgeselleri izleyin

İcat defteriniz olsun, birlikte yeni fikirler ve yeni buluşlar yapıp bu deftere çizin ve anlatın, her bir icadınızın ismi ve bulduğunuz tarihi not edin.

Birlikte kodlama öğrenin, yeni oyunlar tasarlayın

Doğada birlikte kamp yapın

Müzik dinleyin, dans edin,

Taş boyamaları yapın, kendi taş boyama tasarımlarınızı oluşturun

Blok yazmaya başlayın. Çocuğunuzla birlikte yazabileceğiniz bir blok tasarlayın takipçi sayısını düşünmeden yapın bunu blok ismine birlikte karar verin. Logonuzu, markanızı, birlikte tasarlayın. Eğer bir bloğunuz varsa çocuğunuzun da bu bloğa yazmasını teşvik edin. Bu tam da benim yaptığım işte. Kızımın birkaç tane makalesi var, oğlumda özellikle covid döneminde İngilizce oyun tasarlamıştı web2.0 araçlarıyla mesela hepsi yayında annerehberi.com.tr ‘de.

Kelime avı oyunu oynayın.

Origami yapın.

Birlikte yapboz yapın.

Yani aslında özeti zamanınızı ayırın, emek verin, yön verin, çocuklar emek ve zaman istiyor. Hep söylüyorum eğer siz zaman ayırmazsanız teknolojik cihazlar istemediğiniz kadar zaman ayırıyor çocuklarınıza ama sonuçlarına katlanmak zorundasınız. Gelecekte üzülmemek için onlara büyürken yeterince ihtiyaçları olan kadar zamanı ayırmalısınız.

İnovatif çocuklar yetiştirmek için çocuklarla birlikte yapabileceğiniz 75 şey, soru sormanın, çocukları düşünmeye sevketmenin ve merak duygusunun önemini vurgulayan soru örneklerini içeriyor. Mesela siz de bunları çocuğunuza sorabilir onlarla keyifli bir sohbet başlatabilirsiniz.

İnsanlar uçabilseydi ne olurdu?

Kendi gezegenini tasarlasaydın orada ne gibi şeyler olurdu?

En sevdiğin kitaptaki karakterlerden biriyle bir gün geçirebilseydin neler yapardın?

Eğer bir ağacın dilini anlayabilseydin ona hangi soruları sorardın?

Sizlere bugün elimden geldiğince akıcı, bilgi dolu, hem size hem de çocuğunuzu 21. yy yetkinlikleriyle donatabileceğiniz bir kitabı yorumlamaya çalıştım. Kişisel ve çocuk gelişimi kitabı okumayı sevenler, gelişimin ve değişimin önemine inananlar hiç durmasın hemen gidip bu kitabı alsın diyorum. Sevgiyle kalın.