Oyun Çocuğunuzun Beynini Nasıl Değiştirir?

GeçtiÄŸimiz günlerde Prof. Dr. Selçuk Åžirin’in bir tv programında izlerken dijital oyun endüstrisi ile ilgili birkaç konuya deÄŸindi. “Oyun endüstrilerinin çocukları daha uzun süre ekran başında tutmak için oyun tasarladıkları, kendi çocuklarını ise mümkün olduÄŸunca bundan uzak tutmakta olduÄŸu” ile ilgili bir konuydu. Oyunun çocukların beyninde yaptığı deÄŸiÅŸimler ve bağımlılık mekanizmasıyla ilgili makaleyi okuyunca sizlerle paylaÅŸmak istedim. Screen Strong  web sayfasında yer alan yazıya ÅŸöyle bir bakalım;

ÇocuÄŸunuz oyundaki hayal kırıklığı nedeniyle hiç kardeÅŸine vurdu mu? Oyunu kapatmasını söyleseniz çocuÄŸunuzun ne yapacağından korkuyor musunuz?

Yalnız deÄŸilsiniz…

Oyunlar nörokimyasal salınımı uyarırlar, aksi taktirde sıkıcı olurlar ve çocuklar onları oynamazlardı. Oyun ne kadar heyecan verici ise, o kadar çok kimyasal salınır. Oyun endüstrisi bu kimyasal kokteyli ve çocuÄŸunuzda nasıl kullanacağını anladı, böylece çocuÄŸunuzu olabildiÄŸince uzun süre oynamaya devam edebilsinler diye oyunlar, bağımlılık yaratacak ÅŸekilde tasarlandı, oyunun heyecanına kıyasla diÄŸer aktiviteleri solgun hale getirdi.

Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO) artık Uluslararası Hastalık Sınıflandırmalarının (ICD-11) 11. Revizyonunda “oyun bozukluÄŸunu” resmen tanımaktadır. Bu, mevcut kanıtların gözden geçirilmesine dayanarak, DSÖ'nün oyun bağımlılığını önleme ve tedavi önlemleri gerektiren bir bozukluk olarak tanıdığı anlamına gelir.

Oyun oynamanın Beyne Etkisi Nedir?

DövüÅŸ ya da kaç tepkisi etkinleÅŸir.

SavaÅŸ ya da kaç tepkisi doÄŸal. Bu, vücutta hayatta kalmak için tehditlerle baÅŸa çıkmak için insanların çok fazla enerjiyi hızla harekete geçirmelerini saÄŸlayan bir mekanizmadır. Tehlike olduÄŸunda hayatta kalma ÅŸansını artırır. Bu insan doÄŸası için iyi bir ÅŸey.

Ancak video oyunları görünür bir ÅŸekilde ilgi çekicidir ve bu yanıtı sürekli tetikler. Beyin oyun senaryosunu, tehdidi ve saldırının gerçek olduÄŸunu düÅŸünüyor. ÇocuÄŸunuzun saldırganlığı buradan geliyor. Beyin aslında savaÅŸta gibi hissediyor. Farkı bilmiyor. Alarm o kadar güçlü ki çocuÄŸunuz beyninin mantıksal kısmına eriÅŸemiyor çünkü savaÅŸ ya da uçuÅŸ amigdalasını devraldı.

Adrenal bezler adrenalini serbest bırakır

Fazla adrenalin kana salındığında kalp hızı kan basıncı artar. Yaklaşık 20 dakika oynadıktan sonra, kan vücutta uzuvlarına ve kalbine ve beyninin limbik merkezine doÄŸru kayar ve bu da “oyun komasına” benzeyen ÅŸeye neden olur.

Kortizol (Stres hormonu) artar;

Vücudunuz, vücudunuzun altında olduÄŸunu algılayan stres miktarına karşı koymak için kortizol üretimini arttırır. Bu, serotonini düÅŸürür, uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaÅŸtırır ve kan ÅŸekerini düzenlemek zorlaşır. Bu abur cubur tüketimini artırabilir.

Testesteron artar;

Bir çocuk tanımadığı birine karşı yarıştığında, testosteronu artar, bu da saldırganlığı ve egemenliÄŸi yükseltir.

Dopamin ödül yolu aktive olur;

ÇocuÄŸunuz oynamaya baÅŸlar ve iyi hissettiren kimyasal olan dopaminin kızarmasına neden olur. Bir, iki veya daha fazla saat boyunca sürekli bir dopamin yıkaması, beynin nöronal yapısını deÄŸiÅŸmeye ve yani normal olarak hızlı uyarıma adapte olmaya zorlar. BaÅŸka bir deyiÅŸle, çocuÄŸunuzun beyni iyi hissettiren ÅŸeyin bir anısını yaratır ve bunu tekrar yapmaya çalışır. Ve yeniden. Ve yeniden. Bir alışkanlık bu ÅŸekilde oluÅŸur.

Kaynak: https://screenstrong.com/how-gaming-changes-your-childs-brain/

 

 

Yazar Hakkında

/images/manolya-1.png

Manolya GÜMÜŞAY

Eğitim Koçu

annerehberi.com.tr yazarı

Yazarın tüm makaleleri

Yorum yap