Ek Gıdalara Geçiş Süreci Ve Tamamlayıcı Beslenme

Anne sütü her bebek için en mükemmel besindir. D vitamini ve 4. Aydan itibaren Demir hariç bir bebeğin her türlü ihtiyacını tek başına karşılamaya yeter. İlk 6 ay tek başına başka hiçbir besin ya da içecek (su, ayran, bitki çayı, meyve suyu, hazır mama ya da inek sütü̈ ) olmaksızın anne sütü̈ verilmelidir. Bununla birlikte 6. aydan sonra anne sütünün yanı sıra tamamlayıcı besinlerin verilmeye başlanması gereklidir. Eğer anne sütü yoksa formül sütler ile birlikte ek gıdaya başlanmalıdır.

Sevgili anneler; ilk 6 ayda bebeklerinizin sadece anne sütü ile beslenmesi ve su dahil hiçbir yiyecek ve içecek verilmemesi UNICEF, WHO ( Dünya Sağlık Örgütü), Amerikan Pediatri Akademisi ve Sağlık Bakanlığımız tarafından önerilen beslenme şeklidir. Doğal beslenen bebeklerde, ek gıdaya başlama gereksiniminin duyulduğu dönem bebeklerin önemli bir gelişimsel dönemidir ve zamanına doğru karar verilmelidir. Altıncı aydan itibaren bebeğin enerji gereksiniminin artması, anne sütündeki D ve K vitaminlerinin yetersiz oluşu, çinko ve demir depolarının azalmaya başlaması bu ayda ek gıdalara geçilmesinin nedenlerindendir. Ayrıca bebeğin daha yoğun kıvamlı tamamlayıcı gıdalara bu dönemde geçmesi; çiğneme, yutma fonksiyonları ile dil ve konuşma koordinasyonlarının gelişmesi ve bağırsak sağlığı ve mikrobiyata oluşumu için de çok önemlidir. Bu dönemde seçilen besinler, bunların sunum şekilleri ve zamanlamada yapılan yanlışlar; ishal, besin zehirlenmeleri, besin alerjileri, demir eksikliği, yetersiz protein ve enerji alımı, malnütrisyon, mide problemleri, sık enfeksiyon, katı gıdaların reddi gibi yeme problemleri, ilerdeki dönemde obezite gibi sorunları da beraberinde getirebilir.

Anne sütü ile beslenmeye devam eden bu bebeklere 6. ve 8. aylarda 2 veya 3 öğün, 9 ve 10. aylardan sonra ise günde 3 veya 4 öğün olacak şekilde tamamlayıcı gıdalardan oluşan ek besin verilebilir. Az miktarda başlanmalı miktar giderek arttırılmalıdır. Yeni bir besini vermeden önce; olası alerjik reaksiyonlar açısından en az 3 gün beklenmelidir. Reddettiği besin için ısrar edilmemeli, zıtlaşmamalı ve 2 hafta sonra tekrar sunulmalıdır. Ek gıdalara geçildikten sonra anne sütüne temel besin kaynağı olarak devam edilmelidir. İki, iki buçuk yaşına kadar da kilo, iştah ve yeme bozukluğu yoksa emzirmeye devam edilmelidir.

Ek gıda seçiminde özellikle böbrek fonksiyonları henüz immatür olduğundan 1 yaşın altında tuzdan uzak durulmalıdır. İNEK sütü, bal, yumurta beyazı, bakla, sakatat kesinlikle verilmemelidir. Besinlerin günlük, taze ve hijyenik koşullarda hazırlanmasına dikkat edilmelidir. Besleyici özelliğinin düşük olması ve sindirim zorluğu nedeniyle nişastadan uzak durulmalıdır. Pastörize olmayan süt ürünleri, hazır çorba ve muhallebiler, bulyon tarzı tatlandırıcı ve lezzet vericiler, hazır pişirilmiş tavuk ve et, katkı maddeleri içeren veya genetiği değiştirilmiş gıdalar ve aşırı baharat verilmemek şartıyla bebeklere 13. aydan sonra özel tamamlayıcı besin hazırlanmasına gerek yoktur. Aile sofrasında olan yemeklerden dengeli ve yeterli miktarlarda yiyebilirler.

Bir sonraki yazımızda tamamlayıcı besinlere erken başlanırsa neler olur o konu hakkında bilgi vereceğim sevgiyle kalın.