ÇOCUKLARDA ÖZGÜVEN GELİŞİMİ

İdeal Psikolojik Danışmanlık ve Kariyer Gelişim Merkezi'nden Aile Danışmanlığı Uzmanı/Psikolog Nihal Özyedek'in annerehberinet takipçileri için kaleme aldığı "ÇOCUKLARDA ÖZGÜVEN GELİŞİMİ" başlıklı yazımız sizlerle.

Özgüven, tüm insanlar için en önemli duygusal gerekliliklerden biridir. Bu temel gereksinimimiz karşılanmadığı zamanlarda ruhsal anlamda sağlıklı olamayız. Bireyin özgüvenini etkileyen birçok faktör vardır ancak kişiliğin temellerinin atıldığı ilk çocukluk yıllarında ebeveyn çocuk ilişkisinin ve anne-baba tutumlarının önemi tüm diğer faktörlere kıyasla daha büyüktür. Bu açıdan bebeklik ve çocukluk dönemleri oldukça kritik bir süreçtir.

Özgüven Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Çocukta özgüven eksikliği normal kabul ettiğimiz bazı günlük davranışlarda bile kendini gösteren bir durumdur.

Çocuğunuz duygu ve düşüncelerini ifade etmekte güçlük çekiyorsa, sorumluluk almıyorsa,
Genel olarak ürkek ve huzursuz bir yapıya sahipse,
Karar vermekte zorlanıyor; sık sık kararsız kalıyorsa,
Güvendiği kişilerden veya yerlerden ayrılırken zorluk yaşıyorsa,
Herhangi bir başlangıç yaparken çok temkinli davranıyorsa,
Yeni ortamlara girmek istemiyor yeni tanıştığı kişilerle iletişim kuramıyorsa,
Orantısız güç gösterileri yaparak her konuda özgüvenli olduğunu kanıtlamaya çalışıyorsa çocuğunuzda kendine güvensizlik gelişmiş olabilir. Böyle bir durumdan endişe edildiğinde çözüm odaklı yaklaşmak ve bir an önce gerekli değişim sağlanmaya çalışılmalıdır.

Ne yapmamalı?

Ebeveynlerden birinin ya da her ikisinin sürekli eleştirel, yüksek beklentili, rekabetçi, mükemmeliyetçi tavırları ya da aşırı korumacı ve bağımsızlığı engelleyici davranışları, çocuğun kendine ilişkin duygu ve yargılarını olumsuz yönde etkiler.

Ne Yapmalı?

Özgüven, değişmeyen durağan bir duygu durumu değildir. Anne - baba olarak çocuğunuzun özgüven gelişiminde olumlu rol oynamak istiyorsanız;

Çocuğunuza değerli olduğunu hissettirin, onu sevdiğinizi ve çok değerli olduğunu ona sık sık hatırlatın. Bir birey olarak düşüncelerini ve hislerini önemsediğinizi bilmesini sağlayın.
Çocuğunuzu koşulsuz kabul edin. Hata yaptığında, başarısız olduğunda ona anlayış gösterin.
Çocuğunuzun ihtiyacı yokken müdahalede bulunmamalısınız. Bu özgüveni zedeler.
Sosyal öğrenmenin gücünü kullanın. Çocuğunuza özgüveninizin gücünü yansıtın.
Çocuğunuza olumlu yaklaşın. Çocuğunuzu hiçbir koşulda kimseyle kıyaslamayın.
Çocuğunuza mutlaka başarı hissini yaşatın, ona yapabileceği görevler verin. Onu takdir edin.
Çocuğunuzdan beklentileriniz onun yaşına, koşullarına ve kişiliğine uygun olmalıdır.
Çocuklarınızın seçim yapabilmeleri için onlara fırsat verin.
Çocuklarınıza yaşlarına uygun sorumluluklar verin. Hedef belirlemelerini sağlayın.
Çocuklarınızın istedikleri bedensel aktivitelere, hobi aktivitelerine katılmalarını sağlayın.

Aile Danışmanlığı Uzmanı

Psikolog Nihal Özyedek