Bağlanma Nedir?

Kişilerarası ilişkilerin kısa ve uzun dönem dinamiklerini tarif eden psikolojik bir modeldir. Bu kuram insanların sevdiklerinden ayrıldıklarında, her türlü sosyal ilişki içinde canları yandığında ya da herhangi bir tehdit algıladıklarında buna verdikleri tepkinin doğasını inceler. İnsan yavrusu doğduğunda tamamen bakıma muhtaçtır; çoğunlukla bakımı veren kişi ebeveynidir, özellikle de annesidir. Anne ile bebek arasında bağlanmanın niteliğini, bebeğin fiziksel ve duygusal ihtiyaçları ve bu ihtiyaçlara nasıl cevap verildiği belirler. Bu nedenle bebeğin bağlanma davranışları hep anneyi kendine çekme üzerinedir. Göz teması, dokunma ve ses tonu bu bağı oluşturur. Bebeğin fizyolojik yapılanması da bu bağın güçlenmesini pekiştirir. Örneğin anne sütünün yağsız olması annenin bebeğini defalarca beslemesini, dolayısıyla onunla bağ kurmasını sağlar.

Anne bebeğe bu dönemde nasıl davrandıysa bebek büyüdükçe kendi ilişkilerini bu davranışlar üzerinden kurar. Bağlanma davranışları güvenli ve güvensiz olarak ikiye ayrılır. Bebeğin sinyallerini duyup hızlıca cevap vermek güvenli bağlanmayı desteklerken bu sinyalleri ısrarla anlamamak yada yanlış yorumlamak güvensiz bağlanmaya neden olabilir.

Güvensiz bağlanma, kaçınmalı, kaygılı yada karmaşık bağlanma şeklinde görülür.

Kaçınmalı bağlanan yetişkin için ilişkiler güvenilmezdir; zorlandığında ilişkiden kaçar ve kendini sakinleştirmenin tek yolu yemek yeme, televizyon seyretme, alışveriş yapma gibi davranışlar olur.

Kaygılı bağlanan yetişkin ise sürekli ilişki halinde olmak ister; kafası devamlı diğer kişinin onu sevip sevmediği endişeleriyle meşguldür.

Karmaşık bağlanmanın temelinde genellikle daha büyük travmalar yatar. Çocuk bir ebeveynle kaçınmalı bağlanma kurarken bir diğeriyle kaygılı bağlanma kurmuş olabilir.

Yetişkinliğinde kurduğu ilişkileri bütün bu güvensiz bağlanma davranışları belirleyecektir.

NİLÜFER DEVECİGİL  - IŞIĞIN YOLU

UZMAN PSİKOLOG