Alışkanlıklarımız Değişebilir mi?

OkuduÄŸum en güzel kitaplardan biri "Alışkanlıklar Üzerine" o kadar fazla konuÅŸacak ÅŸey var ki. Kitaptan bazı notları sizlerle paylaÅŸmak istiyorum;

Yazar Aristoteles, “Nikomakhosa Etik” adlı eserinde, “insanların iyiliÄŸi yaradılıştan gelir, bazılarına göre alışkanlıklardan, bazılarına göre ise eÄŸitimden kaynaklanır.”  Aristoteles'e göre bu faktörlerden en önemlisi alışkanlıklardır. DüÅŸünmeden ortaya koyduÄŸumuz davranışların en gerçek benliklerimizin kanıtı olduÄŸunu söyler. “Tohumu beslemesi istenen toprak parçası nasıl önceden hazırlanmalıysa,  doÄŸru ÅŸeyleri sevip doÄŸru ÅŸeylerden nefret etmesi istenen öÄŸrencinin aklı da alışkanlıklarla donatılıp hazırlanmalıdır.”

Alışkanlıklar göründükleri kadar basit deÄŸildir. Alışkanlıklar (aklımıza kök salmalarından sonra bile) kader deÄŸildir. Usulünü öÄŸrendiÄŸimiz zaman alışkanlıklarımızı seçebiliriz. Nasıl çalıştığını anladığımız takdirde her alışkanlığı deÄŸiÅŸtirebiliriz.

Günlük hayatımız üzerinde yüzlerce alışkanlığının etkisi vardır. Sabahları nasıl giydiÄŸimizi,  çocuklarımızla nasıl konuÅŸtuÄŸumuzu, geceleri nasıl uykuya daldığımızı alışkanlıklar yönlendirir. ÖÄŸle yemeÄŸimizde neler yediÄŸimizi, iÅŸimizi nasıl yaptığımızı, iÅŸten sonra egzersiz mi yapacağımızı yoksa bira mı içeceÄŸimizi alışkanlıklar etkiler. Her biri farklı bir iÅŸaret tarafından tetiklenir ve sonunda eÅŸsiz bir ödül sunar. Bazı alışkanlıklar basit, bazıları karmaşıktır. Duygusal tetikleyiciler kullanır, çekici nörokimyasal ödüller sunarlar. Ama her alışkanlık, karmaşıklık derecesi ne olursa olsun kolaylıkla iÅŸlenebilir. En bağımlı alkolikler içkiyi bırakabilir. En iÅŸlevsiz ÅŸirketler kendilerini dönüÅŸtürebilir.  Liseden terk bir genç, baÅŸarılı bir müdür olabilir.

Ne var ki,  bir alışkanlığı düzeltmek için onu deÄŸiÅŸtirmeye karar vermelisiniz. Alışkanlıkların rutinlerini doÄŸuran iÅŸaret ve ödülleri tespit edip alternatifler bulmak için çok çaba harcayacağınızı bilinçli olarak kabul etmelisiniz. Kontrolün sizin elinizde olduÄŸunu bilmeli, onu kullanabilecek kadar öz bilinçli olmalısınız.

Bir alışkanlığınızın var olduÄŸunu bildiÄŸiniz an, onu deÄŸiÅŸtirmekten sorumlu olursunuz.  Ama çoÄŸu insanın hayatında var olan diÄŸer paternlerin hemen hepsi (nasıl beslendiÄŸimiz, nasıl uyuduÄŸumuz, çocuklarımızla nasıl konuÅŸtuÄŸumuz, zamanımızı, dikkatimizi ve paramızı düÅŸünmeden nasıl harcadığımız) varlığından haberdar olduÄŸumuz alışkanlıklardır. Ve alışkanlıkların deÄŸiÅŸebildiÄŸini anladığınız an onları deÄŸiÅŸtirme özgürlüÄŸüne (ve sorumluluÄŸuna) sahipsiniz demektir. Alışkanlıkların deÄŸiÅŸtirilebileceÄŸini anladığınızda onların gücünü kavramamız kolaylaşır; Ä°ÅŸte o zaman tek seçeneÄŸiniz hemen iÅŸe koyulmak olur.

“Bütün hayatımız, iyiliÄŸimiz veya kötülüÄŸümüz için sistematik olarak düzenlenmiÅŸ ve bizi karşı konulamaz bir ÅŸekilde kaderimize doÄŸru taşıyan bir yığın (fiziksel, duygusal ve düÅŸünsel) alışkanlıktan baÅŸka  bir ÅŸey deÄŸildir.” DemiÅŸ  William James.

Kaynak: "Alışkanlıkların Gücü" Kitabı Charles Duhigg

 

 

Yazar Hakkında

/images/manolya-1.png

Manolya GÜMÜŞAY

Eğitim Koçu

annerehberi.com.tr yazarı

Yazarın tüm makaleleri

Yorum yap