Çocuğum Teknoloji Bağımlısı Mı

Teknoloji artık hayatımızın her evresinde, bu doğru!

YetiÅŸkinlerin kullanımıyla ilgili bilimsel araÅŸtırmalara raÄŸmen iÅŸ ve sosyal yaÅŸamın bir parçası olarak gerekçelendirdiÄŸimiz teknolojinin çocukların dünyasında bulunmaması veya sınırlı bulunması için neler yapabileceÄŸimizi çok sık konuÅŸuyoruz. Çocuklar tarafından yoÄŸun teknoloji kullanımı geliÅŸimlerini olumsuz etkileyebileceÄŸi için de ebeveynler açısından ciddi bir sorun teÅŸkil ediyor.

Teknoloji bağımlılığı, çocuk danışanlarımızın ebeveynlerinden aldığımız ÅŸikayetlerin başında geliyor. Aileler çocuklarının telefon, tablet, bilgisayar ve televizyonda çok vakit geçirdikleri ÅŸikayetiyle baÅŸvuruyor; çünkü bunun önüne geçmekte ve sınır koymakta zorlanıyorlar.

Bağımlılık kelimesi iÅŸin içine girdiÄŸinde, alkol ya da madde bağımlılığındaki olduÄŸu gibi belirtilerden bahsedebiliriz. Çocuklar telefon, tablet, bilgisayar ve televizyon gibi teknolojik cihazlardan uzak kalamama, uzak kalındığında kriz yaÅŸama gibi belirtiler sergiliyor.

Ailelerin bu konuda endiÅŸeli olması çok anlaşılır bir durum. Ancak çocukların biliÅŸsel geliÅŸiminde deneyimler çok önemli. Yani izlenen ÅŸeylerden ziyade, uygulanan ve birlikte deneyimlediÄŸiniz ÅŸeylerin etkisinin olduÄŸunu söyleyip ailelerin bu konuya ağırlık vermesini tavsiye ederek baÅŸlayabilirim.

ÇocuÄŸunuzun teknoloji bağımlısı mı olduÄŸunu düÅŸünüyorsunuz? Teknoloji bağımlılığını iÅŸaret eden etmenlere bakalım!

1. Ebeveynler olarak sınır koymaya çalışıyorsunuz ama bu büyük bir krize dönüÅŸüyorsa,
2. Artık sohbet edemiyor, paylaşımlarda bulunamıyor, hatta arkadaÅŸlarıyla oyun oynamak yerine teknolojik cihazlara yöneliyorsa,
3. Oyun oynamıyorken ya da bir video izlemiyorken bile çocuÄŸunuz bunlardan bahsediyorsa,
4. Davranış problemleri (öfke kontrol sorunu, argo konuÅŸma, tükürme, vb.) izlediÄŸi ÅŸeyler sonucunda ortaya çıkmaya baÅŸladıysa,
5. Ä°zleme süresi her geçen gün artıyor ve yetmiyorsa,
6. ÇocuÄŸunuz kendisini kötü hissederken izlediÄŸi bir video veya oynadığı bir oyunla iyi hissediyorsa,
7. Telefonunuzu veya baÅŸka bir cihazınızı gizlice alıp almadığını söylüyorsa; yani teknolojiden uzak kalamazken bunu da gizlemeye baÅŸladıysa çocuÄŸunuzun teknoloji bağımlılığı olduÄŸu düÅŸünülebilir.

ÇocuÄŸunuzda yukarıda belirttiÄŸim maddelerin birkaçı varsa ebeveynlerin evde tekrar düzeni saÄŸlayıp, sınırlar koyması, ancak soruna cezalandırıcı veya buyurgan deÄŸil açık iletiÅŸim odaklı yaklaÅŸması gerekiyor.

ÇocuÄŸunuzun Teknoloji Bağımlılığına Nasıl YaklaÅŸabilirsiniz?

Her ÅŸeyden önce aileler önüne geçilebilecek bir konuyla karşı karşıya olduklarını bilmelidir. Ancak burada ebeveynlerin emek vermesi çok önemlidir. Åžimdi ebeveynlerin teknoloji bağımlılığı konusunda neler yapabileceÄŸine bakalım:

1. Öncelikle teknolojik cihazları yasaklamak hiçbir zaman çözüm deÄŸildir! Aksine yasaklar bu cihazları daha cezbedici kılacaktır. Bu sebeple yasaklar koymak yerine aile içerisinde iletiÅŸimi keyifli bir hale getirmek gerekiyor.
2. Dönüp kendinize de bakın! BoÅŸ zamanlarınızı nasıl deÄŸerlendiriyorsunuz? Çocuklar ebeveynlerini gözlemleyerek, taklit ederek ve rol model alarak geliÅŸim gösterir. Siz çocuÄŸunuza sınır koymaya çalışırken kendiniz telefon, bilgisayar, televizyon ya da tabletle zaman geçiriyorsanız, o zaman söylediklerinizin de bir anlamı kalmayacaktır.
3. DoÄŸada zaman geçirmeye çalışın! Bu bazen bir ormanda meÅŸe palamudu toplama etkinliÄŸi olur, bazense aÄŸaç dikme… Asıl önemli olan çocuÄŸunuzun, dışarıda keyifli ve deÄŸiÅŸen bir hayatın olduÄŸunu görmesi ve deneyimlemesi.
4. ÇocuÄŸunuza alan tanıyın! ArkadaÅŸları ile zaman geçirebileceÄŸi ortamlar bulun ki, sokakta ya da parkta birlikte farklı oyunlar oynayıp, bu oyunlarla da eÄŸlenebilsin (maalesef koronavirüsle belki satranç veya kart oyunları).
5. En önemlisi de; çocuÄŸunuz sıkıldığında ya da sizin bir iÅŸiniz olduÄŸunda, sırf daha rahat vakti geçirmek için ona teknolojik cihazlar sunmayın.

ÇocuÄŸunuz yukarıda teknoloji bağımlılığına iliÅŸkin saydığım maddelerin hemen hemen hepsini sergiliyorsa mutlaka çocuk alanında çalışan bir uzmandan psikolog desteÄŸi almak için adım atma zamanınız gelmiÅŸ demektir. Ve unutmayın ki; çocuklarınızla geçireceÄŸiniz hiçbir an geri gelmeyecek; bu anların tadını çıkarmak için de ebeveynler olarak emek vermeniz çok önemli.

Uzman Klinik Psikolog/Psikoterapist Fundem Ece Erdem

Kurucu, Dünya Danışmanlık ve Psikoloji Merkezi

www.dunyadanismanlikmerkezi.com