Sanatla Mutluyum

Uzun zamandır Ä°llüstratör Hülya Erdil ÇakıroÄŸlu’nun çocuklar için düzenlenen “Sanatla Mutluyum” atölyelerine katılıyoruz. Her atölye bitiminde çocuÄŸumda gözlemlediÄŸim, yeni bir bakış açısı ile oluÅŸan yaratıcı bir fikir olması, içinde oluÅŸan üretme isteÄŸini coÅŸkuyla dile getirmesi ve atölyede tanıdığı sanatçıları bizlere de anlatırken yaÅŸadığı mutluluk duygusunu hissetmek ebeveyn olarak sanatın çocuk geliÅŸimi üzerindeki olumlu etkilerini siz deÄŸerli okuyucularla ile de paylaÅŸma isteÄŸi uyandırdı. Bu yüzden bu ay yazacağım yazımda aynı baÅŸlığı kullanarak çocuk geliÅŸimine sanatın nasıl etki ettiÄŸini, ebeveyn olarak bizlerin neler yapabileceÄŸini paylaÅŸmak ve sanata dair çocuk kitaplarına yönelik birkaç öneride bulunmak istedim.

Çocuklarımızın geliÅŸim süreci çocuktan çocuÄŸa farklılıklar gösteren ve ebeveynlerin titiz, sabırlı ve duyarlı olmasını gerektiren bir süreçtir. Bu süreç içerisinde ebeveynler olarak ne kadar endiÅŸeli ve ne kadar yetemez hissedersek hissedelim günün sonunda karşımızda hep araÅŸtırmacı, “çocuÄŸuma daha ne verebilirim?”, “nasıl daha iyi geliÅŸtirebilirim?” Sorularına yanıt arayan ebeveynler görmekteyiz.

Bu sorulara yanıt olacak cevaplardan birisi de SANAT. En genel anlamıyla yaratıcılığın ve hayal gücünün ifade ÅŸekli. Çizim, resim, fotoÄŸrafçılık, mimari, heykel, seramik, müzik, edebiyat hepsi birer sanat türüdür. Ve sanat bu türleri aracılığı ile ilgi duyulan alanda, çocuklarımızın tüm duyularını kullanarak kendilerini içlerinden geldiÄŸi gibi ifade edebildikleri zevkli bir uÄŸraşıdır.

Erken yaÅŸlarda sanatın hangi türü olursa olsun sanat ile tanışan bir çocukta bilim insanlarının yaptığı çalışmalar sonucunda çocukların fiziksel, biliÅŸsel, sosyo-duygusal geliÅŸimini bir bütün olarak desteklediÄŸi görülmüÅŸtür. Çocuklar planlama, seçim yapma, deneme, düzeltme, baÅŸladığı iÅŸe devam edip bitirme gibi biliÅŸsel yetileri ve empati, paylaÅŸmak, iÅŸ birliÄŸi yapmak gibi sosyo-duygusal yetileri sanatla koordineli olarak geliÅŸtirmiÅŸlerdir.

ÖrneÄŸin ritim olgusu erken yaÅŸ dönemi çocukların sevdiÄŸi bir durum olup beyinde dil, soyut düÅŸünme ve matematik alanlarında bulunan nöron baÄŸlantılarını güçlendirmektedir. Ritmi çocuÄŸa ritmik bir müzik ile ya da söylenen ÅŸarkılar ile sunarak verdiÄŸimizde çocuk hem eÄŸlenceli hem de rahatlatıcı bir faaliyet yaparken, bir yandan da dikkatini etkin bir ÅŸekilde kullanmasını saÄŸlamış olacaktır. Ve bu sayede sosyo-duygusal yönden çocuk geliÅŸmeye baÅŸlayacaktır.

Ya da sanat ile erken yaÅŸta tanıştırılan bir çocuk kendini daha iyi tanımış olacak, neyi sevip sevmediÄŸini, içinde yaÅŸadığı duyguları sanat aracılığı ile ifade ederken seçim yapmayı, baÅŸladığı bir iÅŸi bitirmenin sorumluluÄŸunu alarak biliÅŸsel yetilerini geliÅŸtirdiÄŸi gibi hayal güçlerini inanılmaz seviyelerde harekete geçirmiÅŸ olacaktır. 

Yapılan akademik çalışmalar sanatın erken yaÅŸlarda çocuklar ile tanıştırılmasında çocukların ileri yaÅŸ dönemlerinde okula devamlılık, üniversite hayatı gibi ileri düzey eÄŸitim hayatının olmasını saÄŸlayıcı olumlu özellikler kazandırmaktadır.

                Günün sonunda özgüveni yüksek, azimli, iç motivasyon kazanmış, keÅŸfetmeye ve deneyimlemeye meraklı mutlu çocuklar sunmaktadır hayata.

                Ebeveynler olarak sanatı çocuklarımızla buluÅŸturmak için özverili durumlar yaratmamız gerekebilir ama sanatsal faaliyetlerin doÄŸuracağı sosyo-ekonomik durumlar ya da zaman bulamamaktan yakınmak gibi gerekçelerle çocuklarımızı sanattan uzak tutmak sanırım yapacağımız en büyük hatalardan biri olabilir. Çünkü gerçekten ekonomik olarak bütçe gerektirmeden de çocuÄŸumuza sunacağımız sanatsal faaliyetler bulunmaktadır. Yeter ki araÅŸtırmasını bilelim, görelim ve uygulamak isteyelim. Ya da hayatımızın rutinleri içerisinde mutlaka ayırabileceÄŸimiz bir 15 dakikamız olduÄŸuna inanıyorum. Mesela yaÅŸanılan her ÅŸehirde bugün sanatın çocuklarla buluÅŸması için belediyelerin, çocuk kütüphanelerinin, halk eÄŸitim merkezlerinin ve son dönemlerde yaygınca yararlanılan müzelerin ücretsiz kültürel faaliyetleri bulunmakta. Bu imkanları araÅŸtırıp bulmak da sanat için biz ebeveynlerin üzerine düÅŸenlerden. Yine içinde bulunduÄŸumuz pandemi sürecinde online ziyaret imkanları tanınan müze ziyaretleri bu anlamda atabileceÄŸimiz adımlar arasında olmalı diye düÅŸünüyorum. Ya da bu imkanları olmayan bir bölgede yaşıyorsak doÄŸaya çıkıp çocuÄŸumuzu çamurla buluÅŸturmak onun çamurla bir ÅŸeyler tasarlamasını saÄŸlamak bile sanat ile çocuÄŸu buluÅŸturmak için önemli bir adım olacaktır. Yine evimizde yaptığımız bir mayalı hamuru eline verip minik heykeller oluÅŸturmasını istemek de bunun bir örneÄŸi olabilir. Sonunda kendimizin bile ÅŸaşıracağı imkanların önümüzde olmasını görmek, iÅŸe yaramayacağını düÅŸündüÄŸümüz bir geri dönüÅŸüm malzemesinden çocuÄŸumuzun yaratacağı bir eserin onda oluÅŸturacağı özgüven ve mutluluk duygusunu hissetmek inanın sanatın ne kadar deÄŸerli ve olması gerektiÄŸini bir kez daha gösterecektir.

                Yazıma son verirken sizlere, erken çocukluk döneminde sanatla çocuÄŸumuzu kitaplar aracılığı ile tanıştırmak için birkaç kitap önerisinde bulunacağım. Daha detaylı bir liste görmek isteyenler için de kitap paylaşımlarına yer verdiÄŸim instagram sayfam gezencocukkitabi üzerinde sabitlenmiÅŸ hikayeler kısmında sanat kitapları baÅŸlığında örneklere ulaÅŸabilirsiniz.

Ruhumuza iyi gelen güzellikler listemize Sanatı eklemeyi unutmayalım.

Sevgilerimle…

 Degas’ın Gözünden : Marsık yayınlarından çıkan çeviri bir kitap.             

Matisse’in Bahçesi : Marsık yayınlarından çıkan çeviri bir kitap.

Ünlü Resimler Kartları: Faaliyetler yapabileceÄŸimiz kartlar

Orkestranın Öyküsü: Sıfıraltı yayınlarından çıkan çeviri bir kitap.

Vivaldi :Yeni Ä°nsan yayınlarından çıkan çeviri bir kitap.

Mozart: DoÄŸan ve Egmont Yayıncılıktan çıkan bir kitap.